Sunday, March 6, 2011

Si Anabella by: M.Jalandoni

Unang inilathala ang maikling kuwentong “Si Anabella” ni
Magdalena Jalandoni sa libro ni Corazon Villareal,
Translating the Sugilanon  (1994, 135-141). Kalakip ang
orihinal nito sa isang lupon ng mga makiniladyong maikling kuwento
ni Jalandoni, na pinamagatang Hinugpong nga mga Sugilanon 1936-
1938.  Nailathala din ang saling Filipino ni Villareal sa nirebisang
edisyon ng antolohiyang Philippine Literature: A History and
Anthology (1997, 151-154) ni Bienvenido Lumbera.
Sa unang pagsipat ng kuwentong “Si Anabella,” ating iisiping
taglay nito ang pormula ng mga romantikong kuwentong laganap
noong panahong ito’y nasulat, sa pagitan ng mga taong 1936-1938.
Magsisimula ang melodramatikong banghay sa pag-iibigan ng
dalawang magkaiba ng estado sa buhay, hahadlangan ito ng palalong
ina ng mayaman, susubukin ang katapatan ng magkasintahan, aangat
ang estado ng mahirap sa di inaasahang paraan upang sa wakas ay
magsasama uli sila, at magtatagumpay ang kanilang wagas na pag-
ibig.
Sa pagbubuod ni Villareal sa banghay ng kuwento, may
naidagdag siyang ilang detalyeng hindi binabanggit sa kuwento.
Halimbawa, na sumayaw ang magkasintahan sa tahanan ng binata,
at kinainggitan sila ng lahat; na nagsanib ang liwanag ng buwan at
ningning ng bituin sa loob ng isang gabi (1994, 13; aking salin mula
sa Ingles):
4748
“Si Anabella”
Isang pagunitang paglalakbay sa panahon ng dekada
treinta ang kuwentong “Si Anabella.” Isang gabing
maliwanag ang buwan at mga bituin, hinarana ng
binata ang dilag ng kaniyang biyolin. Sa himig ng
isang buong orkestra, sumayaw sila sa malawak na
sala ng malapalasyong tahanan ng binata. Nguni’t
ang binata’y mayaman, at inilayo siya ng kaniyang
ina sa kaniyang pinupusuan. Subalit buong tiyagang
naghintay si Anabella sa pagbabalik nito, at sa wakas
sila ay muling nagsama. (“Anabella” is a nostalgic
trip to the ‘30s. The beau serenades his love with a
violin on a moonlit and starry night, they dance in
the spacious sala of his palatial home to the strains
of a full orchestra, they are the envy of everyone
on the dancefloor. But he is rich and his mother
takes him away from his lover. Anabella, however,
waits patiently for his return and eventually they
are reunited.)
Kung magpatianod ang isang mambabasa sa romantikong
tradisyon, maaari ngang aakalin niyang may taglay itong mga
romantikong sangkap na sa katunayan ay hindi naman makikita sa
kuwento mismo. Hindi naman lubhang mali ang ganitong paraan
ng pagbasa kung ipinapalagay na ang kuwentong “Si Anabella” ay
akmang halimbawa ng isang makaluma’t romantikong kuwento.
Dagdag pa ni Villareal bilang komentaryo sa kuwento (1994, 13):
Maaaring sabihing pinapatibay ng “Si Anabella” ang
puna ng mga manunuri hinggil sa kahinaan ng
panitikang bernakular sa Pilipinas: na ito’y dulot
ng “malagkit na romantisismo,” “walang kaingatan
sa teknik,” pagkabuhaghag ng estruktura,
“didaktisismo,” at “sentimentalismo.”  (In a way,
“Anabella” confirms what critics have listed as the
weaknesses of vernacular literature in the
Philippines: “a cloying romanticism,”)

Saturday, March 5, 2011

MAYNILA,PAGKAGAT NG DILIM

Ang May Akda


Ang pagsinop sa mga natatanging pelikula ng Dekada '70 at '80 ay isang paghabi sa kasaysayang pampelikula ng ating panahon. Ang proseso ng pagsusulat at pagbabalik-tanaw ay paghahain ng mga makabagong metodo para hubugin ang isang makapagbagong histriyograpiya ng Pelikulang Pilipino.
Bakit itinuturing na isa sa mga pinagpipitagang pelikula ni Direktor Ishmael Bernal ang Manila By Night (Regal Films, Inc.)? Ating balikan ang pelikulang umani ng papuri mula sa mga kritiko noong taong 1980. Kilala si Bernal sa paggawa ng mga pelikulang puno ng iba't-ibang pangunahing tauhan. Tahasang isinaad sa pelikula ang suliraning pang lipunan sa kalakhang Maynila. Mula sa isang simpleng tinedyer (William Martinez) na anak ng dating iba na nagbagong buhay (Charito Solis) hanggang sa isang tomboy na drug pusher (Cherie Gil), may bulag na masahista (Rio Locsin), nariyan din ang taxi driver (Orestes Ojeda), ang kabit niyang nagkukunwaring nars (Alma Moreno), mayroon ring probinsyanang waitress (Lorna Tolentino) at ang baklang couturier (Bernardo Bernardo) na bumubuhay sa kanyang pamilya. Iba't-ibang buhay ng mga taong pinagbuklod ng isang malaking siyudad. Tinalakay ng pelikula ang problema sa droga, prostitusyon, relihiyon at kahirapan na magpasahanggang ngayon ay mga suliraning hinahanapan pa rin natin ng solusyon. Maraming nagkumpara ng Manila By Night sa obra ni Direktor Lino Brocka ang Maynila Sa Mga Kuko Ng Liwanag. Kung saan nagkulang ang pelikula ni Brocka ito naman ang landas na tinahak ng obra ni Bernal. Hindi lamang nito ipinakita ang lumalalang situwasyon ng kahirapan sa Maynila sa halip ay hinarap nito ang ibang mga isyung hindi tinalakay sa pelikula ni Brocka. Sa aspetong ito mababanaag ang malaking pagkakaiba ng dalawang pelikula. Kung panonoorin sa ngayon ang Manila By Night masasabing may kalumaan na ang tema nito, di tulad ng unang ipinalabas ang pelikula sa mga sinehan.

Makaraan ang dalawampu't anim na taon mula ng ipalabas ang Manila By Night ay masasabing halos walang binago ang panahon kung susuriin natin ang mga suliraning pang lipunan ng Pilipinas. Nariyan pa rin ang problema sa mga ipinagbabawal na gamot, ang prostitusyon at kahirapan. Sino ba talaga ang dapat sisishin sa lahat ng mga ito? Ang pamahalaan ba? Tayong mga mamayan? Hanggang ngayon wala pang sagot sa mga tanong na ito. Nararapat nating pasalamatan ang mga direktor na tulad ni Ishmael Bernal na sa pamamagitan ng paggawa ng mga obrang tulad ng Manila By Night, isang pelikulang nagmulat sa ating kaisipan sa suliranin ng bansang Pilipinas.

Dulang Pampelikula At Direksyon: Ishmael Bernal
Sinematograpiya: Sergio Lobo
Musika: The Vanishing Tribe
Editing: Augusto Salvador
Disenyong Pamproduksyon: Peque Gallaga
Though You Tell Me Not By: Evangeline Guerero     


I know you love me, though you tell me not, I know you hold me captive for always In the strong nets of your life, Celestial thurible of a perennial dream.    

Though you tell me not that without me You cannot live, My desire tells me ‘tis all true: That many sad flowers girdle your forehead If when depressed, you think of an Awakening.  

What shall I tell you? I look at you… and I am silent. Well do you comprehend now my deep Silence. The star turned flower in the distant sky Contemplates its shadow on the waters Without fear. 

Let my sorrow on your breast repose, Like a weary traveling dove. Beneath the tepid shade of the tranquil Orchard Let us the kind caress of peace enjoy.   

May repose be a song, a serenade, While in the hour serene we baste The ripened dreams of past epochs That with effluvium fill our old souls.     

Though you tell me not you think of me, That all of me in your heart you keep, Return to remembrance shall I and finding You, Though you tell me not I shall know that It is love

Sunday, February 27, 2011

KRIS SWORD (MINDANAO)

KRIS SWORD


A traditional double edge sword to double the pain, and do a dual job that single edge sword can’t do. Kalis swords are believed to have originated in the 13th century on the island of Java in the Indonesian archipelago, and migrated to the Philippines, Malaysia, and various other Southeast Asian countries. The Kalis sword is very distinct in appearance with various shapes and sizes. This particular blade is mostly straight from the tip down and wavy near the handle. Typically, Filipino Kalis swords are larger and heavier than their Indonesian equivalent. When used in combat the Kalis sword is primarily a slashing weapon but has dynamic thrusting power.  The Kalis sword is an important part of Filipino culture, history, and steeped in tradition.

Blade Length:19.75″ – Overall Length: 25″

The Ant and the Grasshopper

One summer day a grasshopper was singing and chirping and hopping about.  He was having a wonderful time.  He saw an ant who was busy gathering and storing grain for the winter. 
            “Stop and talk to me,” said the grasshopper.   “We can sing some songs and dance a while.”
            “Oh no,” said the ant.  “Winter is coming.  I am storing up food for the winter.  I think you should do the same.”
            “Oh, I can’t be bothered,” said the grasshopper.  “Winter is a long time off.   There is plenty of food.”   So the grasshopper continued to dance and sing and chip and the ant continued to work.
 When winter came the grasshopper had no food and was starving.  He went  to the ant’s house and asked, “Can I have some wheat or maybe a few kernels of corn.  Without it I will starve,” whined the grasshopper.
“You danced last summer,” said the ants in disgust.   “You can continue to dance.”  And they gave him no food.

There is a time to work and a time to play.

bulag pipi'at bingi by Freddie Aguilar